Een middeleeuwse drukletter anno 2017

Het originele werk van Colard Mansion krijgt een nieuwe look. (Foto: Creative Commons - Madeleine Slierstaart /CC BY-SA 4.0)

 

De Brugse bibliotheek Biekorf en het European Lettering Institute hebben samen een nieuw lettertype ontworpen. De Brugse typograaf Jo De Baerdemaeker leidde het project. De aanleiding voor het ontwerp is de tentoonstelling ‘Haute Lecture by Colard Mansion’, waar de middeleeuwse drukker Colard Mansion in de spots zal staan. De expo start  in 2018.  

“Dit lettertype is een mooie manier om geschiedenis te doen leven.” (Foto: Creative Commons – Mark Ryckaert / CC BY 3.0)

“We proberen met het historisch boekenerfgoed de link te leggen naar vandaag. We doen dit al door er aandacht aan te geven. Nu zorgen we dat ons erfgoed ook een functie krijgt”, zo zegt Ludo Vandamme, historicus en bibliothecaris bij de Brugse erfgoedcollectie. “Dit lettertype is een mooie manier om geschiedenis een nieuw leven te geven.”

Het historische lettertype zal deel uitmaken van de tentoonstelling ‘Haute Lecture by Colard Mansion’. (Ontwerp: Jo De Baerdemaeker)

Mansion

De inspiratie voor het lettertype was de vooruitstrevende Mansion, een vijftiende-eeuwse drukker en uitgever. Hij was o.a. verantwoordelijk voor het eerste gedrukte boek met een kopergravure. Hij publiceerde ook werken in het Engels én Frans, erg nieuw voor die tijd. De typische techniek voor zijn tijdsperiode was de wiegendruk, waarbij men werkte met losse voorgemaakte lettervormen. Als erfenis liet hij vele manuscripten na, waarvan het archief van de stad er zestien bewaart.

Reconstructie

Op basis van de manuscripten creeërden Jo De Baerdemaeker en studenten van het instituut twee ontwerpen: eentje gebaseerd op de stijl van Mansion, maar ook een afgeleide, modernere versie. Beide zullen gebruikt worden. Ze gingen stapsgewijs te werk. Eerst bestudeerden ze de letters die de drukker gebruikte. Daarna ontwierpen ze een reconstructie, om uiteindelijk bij een historisch en modern lettertype te komen. Het resultaat werd op 7 december voorgesteld aan de pers.

Heden

De moderne versie van het lettertype zal ingezet worden in de stadscommunicatie. Zo vult stad Brugge haar missie in, die Vandamme omschrijft als “erfgoed laten leven”. Voordien publiceerde de bib al 330.000 Brugse erfgoedstukken in een digitale databank.

Het historisch lettertype kan je bewonderen wanneer de tentoonstelling start in het Groeningemuseum. Vandamme is dan ook druk bezig met de voorbereiding van de internationale expositie: “Alles wat met de tentoonstelling te maken heeft zal gedrukt zijn in het historisch lettertype, van bijschriften tot merchandise.”  Zo slaagt Brugge erin om met een nieuw lettertype geschiedenis te schrijven.