Grote achterstand bij Vlaams actieplan voor meer elektrische wagens

| Dit artikel past in een opdracht voor studenten uit het derde jaar met als onderwerp politiek & maatschappij.

Regeringspartners vrezen voor de haalbaarheid van het actieplan - bron: Flickr

Regeringspartners vrezen voor de haalbaarheid van het actieplan - bron: Flickr

 

Het Vlaams actieplan om de elektrische wagen in te burgeren in Vlaanderen, zit ver achter op schema. Dat blijkt uit vroege resultaten van het ‘jaarrapport 2018’ van het plan. Minister van Energie Bart Tommelein moet tegen 2020 het aandeel elektrische wagens vergroten. Regeringspartijen N-VA en CD&V stellen de haalbaarheid ervan in vraag.

Om het Vlaamse wagenpark te vergroenen, keurde de Vlaamse regering eind 2015 het actieplan ‘Clean Power for Transport’ goed. Het plan van toenmalig minister van Energie Annemie Turtelboom (Open Vld), moet tegen 2020 onder andere het aandeel elektrische wagens in Vlaanderen aanzienlijk verhogen. In 2016 nam Bart Tommelein (Open VLD) het roer over als minister van Energie, waardoor het dossier in zijn handen terecht kwam.

Uit vroege resultaten van het jaarrapport 2018 die onze redactie inkeek, blijkt dat na twee jaar nog weinig van de beoogde resultaten zijn behaald. ‘Als we zo doorgaan, halen we de streefdoelen niet’, zegt Robrecht Bothuyne, energiespecialist en Vlaams Parlementslid voor CD&V. ‘We moeten een tandje bijsteken want er is nog veel werk aan de winkel.’ Ook N-VA-fractieleider in het Vlaams Parlement Matthias Diependaele is kritisch. ‘Ik vrees voor de haalbaarheid van het plan.’

Oneindige subsidies

Volgens het actieplan zouden elektrische wagens in 2020 een marktaandeel van 7,5% moeten hebben. Dat cijfer lag in september dit jaar op slechts 0,6%. De regering verwachtte nochtans een groei van 1,5% marktaandeel per jaar. ‘De uitwerking van het actieplan is te administratief bekeken’, vertelt Bothuyne. ‘De overheid kan de markt niet zomaar dirigeren.’

‘We kunnen de Vlamingen wel een duw in de rug geven met premies, maar de mentaliteit moet veranderen’, aldus Diependaele. ‘Iedereen moet zijn verantwoordelijkheid nemen.’ De N-VA’er vindt wel dat de Vlaamse regering niet meer kan doen. ‘Ik geloof niet in oneindige subsidies om mensen naar een elektrische auto te lokken.’

Na de uitrolling van het actieplan in 2015, volgde er een lichte stijging in het aandeel elektrische wagens, maar die is volgens Bothuyne niet aan het actieplan te danken. ‘In ons land was de overheid eerder een rem door niet met volle overtuiging in het project te stappen. Dat deed Noorwegen bijvoorbeeld wel.’

Bart Tommelein was niet bereikbaar voor commentaar, maar bevestigde in een antwoord op een parlementaire vraag eerder al dat er ‘nog een weg te gaan’ is. ‘Het effect van de nog lopende en geplande maatregelen moet nog volgen’, aldus Tommelein. Ook gaf hij aan dat het marktaandeel van de elektrische wagens terdege afhangt van het aanbod en de prijs. ‘Op korte termijn kan hierin verandering komen met de lancering van een aantal nieuwe elektrische automodellen in 2018 en 2019.’

Maar Kris Martens, onderzoekscoördinator van het Expertisecentrum Duurzame Mobiliteit van de Karel De Grote Hogeschool, spreekt dat tegen. ‘Het is onmogelijk om consumentengedrag op zo’n manier te voorspellen. Je kan enkel speculeren.’

Laadpaal of laadpunt?

Overigens zouden er volgens het actieplan tegen 2020 5000 laadpalen voor elektrische wagens moeten zijn. Maar hoeveel palen er nu al gezet zijn, is onduidelijk. De Vlaamse overheid houdt namelijk niet bij hoeveel laadpalen er zijn. Dat klaagde Bothuyne eerder al aan in het parlement. ‘Er is geen duidelijk overzicht voor de consument’, vertelt hij.

Volgens schattingen zijn er nu 2500 laadpalen, maar geen enkele instantie heeft een databank. Het kabinet van minister Tommelein houdt het dan ook op een voorzichtige 962 laadpalen, ver onder het streefdoel. ‘Er is nog veel werk aan de uitwerking van die laadpalen’, bevestigt Matthias Diependaele (N-VA).

Robrecht Bothuyne (CD&V) nuanceert de slechte resultaten. ‘Als we ons streefdoel pas in 2021 of 2022 halen, gaat niemand ons dat kwalijk nemen’, zegt hij. ‘We gaan hier geen sanctie voor krijgen van de Europese Commissie. Veel erger is dat we de klimaatdoelstelling van 2020 ook niet halen.’

Auteurs: Matthias Depuydt & Beau Wauters